Trong hội nghị tại Milan, Italy - Hội Tăng huyết áp châu Âu và Hội Tim mạch châu Âu (ESH/ESC) vừa mới công bố khuyến cáo mới nhất về Kiểm soát tăng huyết áp.
Khuyến cáo mới năm 2013 này được hai tác giả đầu tiên trong nhóm soạn thảo, GS. Giuseppe Mancia (Đại học Milan, Ý), Robert Fagard (Đại học Leuven, Bỉ) báo cáo tại Hội nghị 23 của ESH, và được công bố trên tạp chí European Heart Journal và tạp chí Journal of Hypertension et Bood Pressure.
Khuyến cáo đầu tiên ra đời năm 2003, khuyến cáo thứ 2 công bố năm 2007. Kể từ đó đến nay, đã có nhiều thay đổi quan trọng, đặc biệt là sự ra đời của phương pháp triệt đốt động mạch thận (dù phương pháp này mới chỉ nhận được sự đồng thuận của các chuyên gia châu Âu); sự chấp nhận rộng rãi thuốc chẹn thụ thể beta giao cảm; cũng như những cảnh báo gần đây về sử dụng hai thuốc ức chế hệ renin - angiotensin (RAS).
Kiểm soát tăng huyết áp (ảnh minh họa)
Cụ thể những điểm mới quan trọng nhất là:
1. Huyết áp tâm thu mục tiêu: 140mmHg
Thay đổi lớn thứ nhất: đích điều trị hiện tại thống nhất là 140mmHg, có thể chấp nhận 150mmHg đối với bệnh nhân trên 80 tuổi. Đối với huyết áp tâm trương, đích là 90mmHg và 85mmHg đối với bệnh nhân bị đái tháo đường. Khuyến cáo năm 2007 đưa ra đích là 140/90mmHg đối với bệnh nhân có nguy cơ thấp và trung bình và 130/80mmHg đối với bệnh nhân có nguy cơ cao.
2. Về nhóm thuốc điều trị:
Liên quan đến các thuốc điều trị, khuyến cáo 2013 vẫn giữ nguyên như khuyến cáo 2007, với 5 nhóm thuốc điều trị.
Thuốc điều trị tăng huyết áp
Tìm hiểu kết quả nghiên cứu của sản phẩm hỗ trợ điều trị giúp giảm huyết áp và phòng ngừa suy tim do tăng huyết áp.
Khuyến cáo khẳng định thuốc lợi tiểu (bao gồm thiazid, chlorthalidon và indapamid), chẹn thụ thể beta giao cảm, chẹn kênh calci, ức chế men chuyển và ức chế thụ thể AT1 của angiotensin là các thuốc được lựa chọn để khởi đầu điều trị và điều trị duy trì, có thể đơn trị hoặc phối hợp thuốc.
Theo đó, thuốc chẹn thụ thể beta giao cảm vẫn là một trong các thuốc được lựa chọn đầu tiên, vai trò của ức chế men chuyển và ức chế thụ thể AT1 là như nhau.
Về kết hợp thuốc điều trị, khuyến cáo nhấn mạnh những kết hợp không mang lại hiệu quả hoặc hiệu quả yếu. Những kết hợp được khuyến cáo bao gồm:
- Lợi tiểu + ức chế men chuyển, hoặc chẹn kênh calci, hoặc ức chế thụ thể AT1.
- Ức chế men chuyển + chẹn kênh calci, hoặc lợi tiểu.
- Chẹn kênh calci + ức chế men chuyển, hoặc ức chế thụ thể AT1, hoặc lợi tiểu.
- Ức chế thụ thể AT1 + chẹn kênh calci, hoặc lợi tiểu.
Việc kết hợp hai thuốc ức chế hệ RAS không được khuyến cáo trên cơ sở các bằng chứng thử nghiệm lâm sàng. Điều này phù hợp với quy định trước đó của Cơ quan quốc gia về An toàn sử dụng thuốc, đưa ra chống chỉ định sử dụng 2 thuốc ức chế hệ RAS trên bệnh nhân đái tháo đường type 2 và không nên dùng cho các bệnh nhân khác.
3. Triệt đốt động mạch thận:
Vấn đề cuối cùng là triệt đốt động mạch thận đối với tăng huyết áp kháng trị.
“Tăng huyết áp kháng trị được định nghĩa là việc điều trị thất bại khi đã thay đổi lối sống kết hợp với dùng 1 thuốc lợi tiểu và hai thuốc khác không cùng một nhóm (không bao gồm thuốc đối kháng thụ thể corticoid khoáng) với liều tối ưu, mà huyết áp tâm thu và tâm trương vẫn trên 140mmHg và 90mmHg”. Khuyến cáo bổ sung thêm một nguyên nhân thường gặp của tăng huyết áp kháng trị là không tuân thủ điều trị, và tỷ lệ tăng huyết áp kháng trị dao động từ 5 - 30% tuỳ theo dân số nghiên cứu và phương pháp phát hiện. Các tiêu chí này tương tự tiêu chí của Hiệp hội can thiệp Tim mạch qua da châu Âu đưa ra hội tháng năm vừa rồi.
Trong trường hợp tăng huyết áp kháng trị, khuyến cáo nhấn mạnh, sau khi đã khẳng định chẩn đoán, có thể xem xét sử dụng các thuốc lợi niệu giữa Kali như amilorid hoặc chẹn thụ thể alpha như doxazosin, nếu không có chống chỉ định (mức khuyến cáo IIaB). “Trường hợp các điều trị trên không hiệu quả, thì phương pháp xâm nhập như triệt đốt động mạch thận và kích thích bộ phận nhận cảm có thể là biện pháp điều trị” (mức khuyến cáo IIbC). Mặc dù vậy các khuyến cáo về phương pháp triệt đốt động mạch thận vẫn khá thận trọng.
“Hiện nay, triệt đốt động mạch thận là một phương pháp đầy hứa hẹn, nhưng đòi hỏi phải có thêm các dữ liệu từ các thử nghiệm đối chứng để đánh giá sự an toàn cũng như hiệu quả lâu dài so sánh với biện pháp dùng thuốc tối ưu”.
Thu Thảo
Nguồn: www.theheart.org