Một nền y tế chỉ được gọi là hoàn hảo trong ý nghĩa phục vụ người bệnh khi được triển khai với hiệu năng tối đa của dịch vụ phòng bệnh, cấp cứu, trị liệu chuyên khoa và điều trị phục hồi. Trong bối cảnh y tế hiện nay của nước ta, hai lĩnh vực đầu và cuối hãy còn rất yếu. Một mặt, tỷ lệ của nhiều bệnh chứng nghiêm trọng như cao huyết áp, tiểu đường… sở dĩ quá cao vì thiếu sót mô hình tầm soát.

Mặt khác, số bệnh nhân sau khi may mắn được điều trị hiệu quả ở bệnh viện, nhưng sau đó chẳng khác nào bị “đem con bỏ chợ” vì thiếu chương trình điều trị phục hồi hãy còn rất cao! Chính vì thế không cần tốn công khảo sát thống kê cũng thừa biết số lượng bệnh nhân gặp khó khăn trong việc đi lại vì bại liệt, chấn thương, suy yếu… chỉ tăng chứ không giảm!

Trên cơ sở vừa phân tích, một chương trình chăm sóc sức khỏe tại nhà nếu hữu hiệu và hợp lý từ thời biểu cho đến phí tổn sẽ không chỉ hữu ích cho người bệnh, mà đồng thời là biện pháp giải tỏa gánh nặng cho thân nhân và ngay cả ngành y nhờ giảm thiểu số trường hợp tái phát hay biến chứng. Chăm sóc sức khỏe tại nhà vì thế là hình ảnh quen thuộc ở các quốc gia đã có nền y tế với cấu trúc tiến bộ và ổn định. Nói cách khác, dù lời thật khó tránh mất lòng, nơi nào chưa có, nơi đó còn nền y tế lạc hậu!

Cần thực hiện bài bản

Mô hình chăm sóc sức khỏe tại nhà không thể đạt được hiệu quả như mong muốn nếu thiếu yếu tố toàn diện. Trái với hình ảnh thông thường nặng tính đơn phương như thường gặp hiện nay dưới dạng tập vật lý trị liệu đơn phương, hay châm cứu năm này qua tháng khác cho người bại liệt…, mô hình chăm sóc sức khỏe tại nhà phải là một chương trình hài hòa, bao gồm nhiều nhân tố, từ theo dõi bệnh trạng định kỳ, lấy mẫu xét nghiệm tại nhà, khám bệnh chuyên khoa, vật lý trị liệu, tâm lý liệu pháp, tập huấn dưỡng sinh, tư vấn dinh dưỡng… được thiết kế linh động cho mỗi trường hợp cá biệt và phù hợp với điều kiện cơ sở vật chất của mỗi bệnh nhân.

Quan trọng hơn nữa là chương trình chăm sóc sức khỏe tại nhà cần được thực hiện trên tinh thần hướng dẫn cụ thể cho người bệnh và thân nhân để qua đó họ góp phần chủ động trong việc bảo vệ sức khỏe và tranh thủ thời gian trong tiến trình hồi phục. Nếu muốn bảo đảm chất lượng của dịch vụ đúng nghĩa chăm sóc sức khỏe thì mô hình chữa bệnh tại nhà tất nhiên không thể rẻ tiền. Nhưng nếu tính toán chi li về lợi hại và so sánh với phí tổn cho việc khám bệnh ngoại trú nhiêu khê đủ điều thì chi phí cho dịch vụ tại nhà vẫn trong định mức hợp lý. Đừng quên cộng vào đó khoảng thời gian và công sức mà người thân phải gánh chịu khi đưa một bệnh nhân già yếu hay bại liệt đến khám bệnh ở một cơ sở nào đó xa nhà.

Cũng đừng quên tính toán khoản chi phí rất cao nếu người bệnh không phục hồi hay gặp biến chứng. Nhất là đừng xem thường niềm đau, nỗi lo của rất nhiều bệnh nhân đang chờ đợi được chăm sóc để phần nào sớm trở lại sinh hoạt bình thường. Mô hình chăm sóc sức khỏe tại nhà vì thế cần được ngành y tế đặt lên hàng đầu thay vì tiếp tục bỏ qua một bên với biện luận “khó quá à” nghe đến quen tai! Không khó sắm chi đến chuyên gia!

Bác sĩ Lương Lễ Hoàng