1. Coenzyme Q10 là gì?
Coenzyme Q10 (Co Q10), còn gọi là hay coenzyme E10 Ubidecarenon, một cái tên nghe còn lạ lẫm với không ít người, vì thuốc mới xuất hiện hơn chục năm nay. Tuy vậy, số người dùng thuốc cũng khá đông đảo, toàn thế giới đãs có khoảng 40 triệu người bị bệnh tim dùng Co Q10 thường xuyên, riêng ở Nhật đã là trên 15 triệu người.
Coenzyme Q10 là gì?
Coenzyme Q10 (Co Q10), còn gọi là hay coenzyme E10 Ubidecarenon, một cái tên nghe còn lạ lẫm với không ít người, vì thuốc mới xuất hiện hơn chục năm nay. Tuy vậy, số người dùng thuốc cũng khá đông đảo, toàn thế giới đã có khoảng 40 triệu người bị bệnh tim dùng Co Q10 thường xuyên, riêng ở Nhật đã là trên 15 triệu người.
- Coenzyme Q-10 là một hợp chất hòa tan trong chất béo chủ yếu được cơ thể tự tổng hợp và cũng được hấp thu từ thức ăn.
- Coenzyme Q 10 là yếu tố cần thiết để tổng hợp ATP ti thể và có chức năng như một chất chống oxy hoá ở màng tế bào và lipoprotein.
- Tổng hợp nội sinh và chế độ ăn uống cung cấp đủ coenzym Q 10 để ngăn ngừa thiếu hụt ở những người khỏe mạnh. - Uống bổ sung coenzym Q 10 làm tăng nồng độ trong máu, huyết tương, lipoprotein, nhưng nó không rõ ràng cho dù mô coenzym Q 10 cấp độ được tăng lên, đặc biệt là ở các cá nhân lành mạnh.
- Việc bổ xung coenzyme Q 10 cho kết quả cải thiện lâm sàng và chuyển hoá trong một số bệnh nhân bị rối loạn di truyền ti thể.
- Mặc dù việc bổ xung coenzym Q 10 có thể là một phụ trợ hữu ích trong liệu pháp y học thông thường để điều trị suy tim sung huyết, nghiên cứu bổ sung là cần thiết.
- Vai trò bổ sung coenzym Q 10 tại các bệnh tim mạch, bệnh neurodegenerative, ung thư và bệnh tiểu đường cần phải nghiên cứu thêm.
- Việc bổ sung coenzyme Q 10 không thấy cải thiện hiệu năng thể thao.
- Hiện nay, không có bằng chứng rõ ràng, các bệnh nhân dùng thuốc giảm cholesterol, như là ức chế HMG-CoA reductase (statin), sẽ hiệu quả tốt hơn khi bổ sung coenzym Q 10.
2. Vài nét lịch sử về sự ra đời của Coenzyme Q10 (Coq 10)
Vào năm 1957, TS. FGrane (bang Winconsin - Mỹ) đã phân lập được từ tim bò một chất màu vàng. Đó là Co Q10.
- Đến năm 1958, TS. Kerl Folkers, người được coi là cha đẻ của Co Q10 vì cùng với các cộng sự, ông đã xác định được chính xác cấu trúc hóa học và từ đó tổng hợp được Co Q10 trong phòng thí nghiệm.
- Năm 1960, TS. Tora Yanamura (Nhật) đã dùng Co Q10 trong chữa trị suy tim sung huyết, thấy kết quả khả quan. Sau đó, năm 1972 TS. Karl Folkers đã báo cáo sự thiếu hụt Co Q10 ở những bệnh nhân tim mạch khi so với người bình thường. Sau đó các nhà nghiên cứu cũng phát hiện tính chống ôxy hóa của Co Q10.
- Năm 1978, nhà khoa học Peter Mitchell (Anh) đã nhận thấy vai trò của Co Q10 trong quá trình tạo ra năng lượng. Khám phá đã mang về cho Mitchell giải Nobel.
- Từ năm 1980 trở đi, việc nghiên cứu về Co Q10 được triển khai ở nhiều nước. Ít nhất đã có 10 hội nghị khoa học quốc tế bàn về dược tính và việc ứng dụng Co Q10 trong y dược học. Đã xuất hiện nhiều loại thuốc chứa Co Q10, trong đó có viên koenzyme Q10 của Thụy Điển được quảng cáo: “Viên ngọc của tuổi trẻ” vì mang lại năng lượng hằng ngày và giúp “giữ mãi thời gian” (chống lão hóa).
3. Vai trò của coenzyme Q10 đối với cơ thể
- Đây là một dẫn chất benzoquinon, phân bố ở nhiều nơi trong cơ thể người và trong tự nhiên, có đặc tính tương tự vitamin, nghĩa là cơ thể con người cần chúng với số lượng rất nhỏ.
Sự thiếu hụt chất này sẽ gây ra các rắc rối về chuyển hóa và sinh bệnh tật. Như chúng ta đã biết, hầu hết các chuyển hóa trong cơ thể, trong tế bào của người đều cần sự xúc tác của các loại enzym khác nhau. Để tạo điều kiện cho các enzym này hoạt động có hiệu quả thì cần có các chất hỗ trợ (coenzyme). Co Q10 là một trong nhiều loại coenzyme có trong cơ thể người. Đã chứng minh Co Q10 là yếu tố kết hợp (cofactor) của ít nhất 3 enzyme tại ti thể của mỗi tế bào để tạo ra ATP (adenosin triphosphat) cho năng lượng. Tế bào hoạt động càng mạnh càng đòi hỏi nhiều ATP, có nghĩa cần nhiều Co Q10.
- Đến 95% năng lượng hằng ngày của cơ thể được hoạt hóa bởi Co Q10 vì vậy thiếu nó sẽ ảnh hưởng nhiều đến hoạt động của cơ thể nhất là tim. Đây là bộ phận quan trọng, hoạt động liên tục không nghỉ suốt cuộc sống của một đời người, nên tim tiêu thụ một năng lượng rất lớn nên có nhu cầu cao và mối liên hệ mật thiết với Co Q10.
- Trong những năm gần đây, một số nghiên cứu nhận thấy “Mạng lưới 5 chất cơ bản nhất chống ôxy hóa, trong đó có Co Q10. Do tính chất trung hòa có gốc tự do được coi là nguyên nhân của hiện tượng lão hóa, nguồn gốc của một số bệnh như ung thư, suy giảm trí nhớ) nên Co Q10 còn có ích trong các bệnh tuổi già, trong thẩm mỹ.
4. Nhu cầu Co Q10 hằng ngày
- Người bình thường hằng ngày cần từ 5-10mg Co Q10, chủ yếu do nguồn thực phẩm. Co Q10 có trong rau, đậu, thịt, cá, trứng, sữa, gan, tim với hàm lượng nhỏ. Cần chú ý công tác chế biến, để khỏi làm hao hụt tỷ lệ Co Q10 có trong đó, nên kết hợp cá, tim, gan với dầu thực vật vì Co Q10 tan trong dầu mỡ. Cơ thể có tỷ lệ tổng hợp được Co Q10 từ tyrosin nhưng quá trình sinh tổng hợp này cần thêm một số chất khác như: taurin, methionin, các sinh tố B5, B6, B12, C, acid folic, selen... Nếu thiếu một trong bất kỳ chất nào trên cũng làm quá trình sinh tổng hợp bị ngưng trệ. Cần biết mức Co Q10 thay đổi theo tuổi, 20 tuổi mức cao nhất, sau đó giảm dần.
- Người suy tim, người suy nhược cơ thể, nghiện rượu hoặc thuốc lá, bị stress, luyện tập thể thao cường độ cao, làm việc trong môi trường ô nhiễm... thì nhu cầu khoảng 30-60mg/ngày. Với liều lượng này thì khó thực hiện được bởi chỉ có ăn, vì để có 60mg cần 1kg cá mòi hoặc 2kg thịt bò hoặc lạc. Do đó cần dùng thêm viên có chứa Co Q10.
http://www.coenzymeq10.com.vn/